Gerek günlük yaşamda gerekse de iş hayatında olsun bireyler sahip oldukları imajlarına göre değerlendirilmektedir. İmaj elbette ki en temel değerlendirme kriteri değildir, ancak ilk kriter olduğunu söyleyebiliriz. Herhangi bir pozisyona atama yapılırken, işe alınırken, bir tezi savunurken; karşı tarafta sizi dinleyen kişi bir çok kriteri göz önüne alarak karar vermektedir. Bunlar; bilgi birikiminiz, geçmişiniz, yaptığınız işler, sözleriniz, anlatış şekliniz v.b.’dir. Ama bu kriterlerden ilk bakılanı sizin imajınızdır. Dolayısı ile iş yerinde çalışırken de kişisel imaj yönetimi önemli bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Alacağınız terfilerden, görevlere kadar, kuracağınız arkadaşlıklardan sosyal çevrenize kadar etkili olacak imaj kavramını bu yazımızda ele almaya çalışacağız. Ofis hayatında kişisel imaj yönetimini nasıl yaparız.
İmaj nedir? İmaj yönetimi nedir?
İmaj, bireylerin hem iç hem de dış özelliklerinin birleşimi sonucunda ortaya çıkan, görünümlerine yönelik ifade edilen bir kavramdır. Kişisel özellikler, duygular, tavırlar gibi faktörler bireylerin iç özelliklerini oluştururken, kişinin ismi, yaşı, mesleği, ailesi, sosyal sınıfı gibi faktörler de dış özelliklerini oluşturmaktadır. Söz konusu özellikler birbirleri ile her zaman etkileşim halindedir. Bazen iç özellikler dış özellikleri bazen de dış özellikler iç özelliklerin şekillenmesinde etkili olur. İmaj bu iç ve dış özelliklerin bir harmanlamasıdır. Aslında bu bahsettiğimiz kavram kişilik ile aynı şeydir, ancak imaj bunun doğru ve etkili bir biçimde gösterilmesidir. İmaj yönetim ise kişiliğin doğru bir şekilde yansıtılabilmesi için atılması gereken adımları ve izlenmesi gereken yolu belirleme işlemidir.
Kişisel İmaj
Kişisel imajın bireyin kendisine ve dış çevreye yönelik iki yönü mevcuttur. Günümüzde kişisel imaj konusunda bireyler kendi bakış açılarından ziyade çevresindeki insanların kendileri hakkındaki görüşlerine odaklanmaktadır. Bu yüzden bireylerin kendilerine yönelik fikirleri ve bakış açıları ihmal edilmiş olmaktadır. İmaj belirlerken dış çevrenin düşünceleri ve yönlendirmeleri elbetteki son derece önemlidir. Ancak bundan daha önemlisi bireyin kendisini dinlemesidir. Genel olarak kabul edilen bir imaj, kişinin kendisini huzursuz ve mutsuz ediyorsa o kişi bu imajı kullanmamalıdır. Örneğin; marka değeri olan bir kol saati takmak kişiye imaj açısından bir katma değer katsa da, kişi saat takmaktan rahatsız oluyorsa bu imaj onu daha kötü yapacaktır. Bu nedenle bu kişi o saati takmamalıdır.
İmaj konusunda önemli iki başlık vardır. İki boyutlu olarak değerlendirebileceğimiz ideal imaj kavramı; bireyin kendisini nasıl görmek istediği ve çevresine karşı nasıl göstermek istediği konusuna eğilmektedir. Kişi kendisine uygun ideal imajı belirlerken ilk olarak bu iki başlığı iyi bir şekilde harmanlamalıdır. Bu harmandan çıkan sonucun kişinin kendisi ile uyumlu olup olmadığı her zaman sorgulanmalıdır. Bunun için de kişi öncelikle Sokrates’in dediği gibi “kendisini tanımalıdır.”
İş ortamında kişisel imaj yönetiminde nelere dikkat etmeli
Bilgi birikimi: Bireyler sahip oldukları yeteneklerini, bilgi ve donanımlarını kişisel imajları adı altında dış çevreye yansıtma şansına sahiplerdir. Bu nedenle bildiklerinizi dış çevreye de göstermek size katkı sağlayacaktır.
Beden dili kullanımı: Bilgi birikiminizi aktarırken kullandığınız kelimeler kadar etkili olan diğer bir faktör de beden dilinizdir. Söylediklerinizi hareketlerinizle desteklediğiniz her anlatım daha akılda kalıcı olacaktır. Bu nedenle beden diliniz imajınız açısından önemlidir.
Dış görünüş: Dış görünüş denilince çok geniş bir alan karşımıza çıkmaktadır. Aslında imajı bile bir dış görünüş olarak tanımlayabiliriz. Ancak burada kast ettiğimiz dış görünüş, fiziki duruşunuz ve hareketlerizdir. Bireylerin dış görüntüsünde ve davranışlarında mevcut olan farklılıklar da kendilerine özgü imajlarını ifade etmektedir. Sporftif bir vücuda sahip, dik duruş sergileyebilen bir vücut yapısı göbekli veya iki büklüm duran bir vücut yapısından imaj yönetimi açısından bir adım öndedir. Fiziki faktörlerden bazen doğuştan gelen etkiler de vardır, ancak bunlar her şey değildir. Örneğin renkli bir göz imaj açısından iyidir, ancak her şey değildir.
Kılık kıyafet: İlk defa bir yere girdiğinizde önce fiziki görünüşünüz karşı tarafı etkiler. Fiziki görünüşün ilk bacağınız vücut yapınız oluştururken ikinci bacağını kılık kıyafetiniz oluşturmaktadır. Düzgün, size özgü bir saç sakal kesimi ve temiz, yakışan kıyafetler imajınıza her zaman bir artı katacaktır.
Aksesuar: Giydiğiniz kıyafet üzerinde, takı olarak veya masa üstünüzde sizi yansıtacak, şık tasarımlı aksesuarlar imaj yönetimi açısından önemlidir. Sadece siz de olan ve size de yakışan bir bileklik, herkesin sizi o bileklikle hatırlamasına neden olur.
Sonuç
Kişisel imaj yönetimindeki en önemli kavram, kişiliği doğru bir şekilde yansıtabilmektir. Bir fareyi bazı gölge oyunları v.b. şeylerle aslan olarak gösterebilirsiniz, ancak fare gerçek bir tehlike ile karşılaştığında faredir, aslanlığı gidecektir. Bu nedenle kişiliğe uymayan imaj seçimleri aslan fare örneğine benzemektedir. Kişisel imajın iyi bir şekilde oluşturulabilmesi ve sonrasında yönetilebilmesi için; dış çevre ile olan iletişim sürecinde bireyler tarafından tüm olanaklar kullanılarak etkili ve doğru bir ifade şekli oluşturulmalı ve sahip olunan gerçek kimlik yansıtılmalıdır. Karşıdaki insanın yerine kendini koyarak empati kurabilmek de bu sürece olumlu açıdan katkı sağlayacaktır. Bireylerin gerçek karakteristik özelliklerini yansıtmayan bir resim oluşturmak yerine, sahip olunan kişisel özelliklerini yerli yerinde ortaya çıkarmak ve bunları kişi ile özdeşleşmiş bir şekilde sunmak imaj yönetimi süreci için önemli bir adım niteliğinde olacaktır.